Waarom we graffiti- en street art kunstenaars als ambachtslieden moeten gaan zien!
Als je het woord “ambachtelijk” hoort, waar denk je dan aan? De kans is groot dat beelden opkomen van aardewerk, brood bakken en ambachtelijke chocolade. En misschien ook wel grote schilders als Vermeer en Rembrandt.
Voordat we dieper ingaan op de materie of street art als een ambacht gezien moet worden is het wellicht goed te duiden wat street art precies is?
De definitie van street art
Street art wordt traditioneel gedefinieerd als elk visueel kunstwerk dat bestaat buiten de context van traditionele galerijen of musea. Het omvat doorgaans graffiti, muurschilderingen, sculpturen, posters, stencils en andere werken die op straat of in de openbare ruimte worden tentoongesteld. Deze definitie alleen al maakt duidelijk dat street art een heel ander soort kunstvorm is dan traditionele kunstvormen.
De verschillen tussen street art en traditionele kunst
Het meest duidelijke verschil tussen street art en traditionele kunst is de locatie. Terwijl traditionele kunstwerken meestal in galeries of musea te vinden zijn, is street art te vinden in de openbare ruimte. – Hoewel steeds meer artiesten ook zijn gaan werken op doek. De street art musea in Miami en bijvoorbeeld Amsterdam tonen werk van street art artiesten op levensgrote doeken en halen zo de straat naar binnen. Op die manier wordt het ook meer en meer omarmt door het grote publiek en krijgen de artiesten de kans te laten zien wat ze kunnen aan een veel diverser publiek dan ooit daarvoor.
Terug naar de vraag of street art als ambacht gezien mag worden stellen we eerst de vraag; wat maakt iets ambachtelijk?
Eenvoudig gezegd is een ambacht elke activiteit waarbij vaardigheid in het met de hand maken van dingen een rol speelt. Het kan gaan om keramiek, houtbewerking, schilderen etc. Je kan de lijst oneindig aanvullen. Het belangrijkste punt is dat ambachten zowel vaardigheid als handenarbeid inhouden. Het is gemakkelijk te zien hoe deze definitie kan worden toegepast op activiteiten als beeldhouwen of pottenbakken, maar hoe zit het met zoiets als street art?
Het antwoord ligt in de definitie van “ambachtelijk” zelf. Volgens Merriam-Webster wordt het gedefinieerd als “met de hand gemaakt of op een traditionele of niet-gemechaniseerde manier”. Dit betekent dat alles wat met handgereedschap is gemaakt als ambachtelijk wordt aangemerkt, dus ook graffiti en straatkunst! Graffitikunstenaars gebruiken immers spuitbussen en ander gereedschap om hun werk te maken en moeten daarvoor een zekere vaardigheid hebben. Niet alleen dat, maar kunstenaars geven hun eigen draai aan elk werk dat ze maken, waardoor het unieke kunstwerken worden. Dit betekent dat hun werk als ambachtelijk kan worden aangemerkt, omdat het uniek is en met traditionele methoden is gemaakt.
Het debat over street art als ambacht
Eeuwenlang is kunst geassocieerd met de elite – de schilders, beeldhouwers en muzikanten van de wereld. Maar hoe zit het met street art? Hoort die in dezelfde categorie als meer traditionele vormen van kunst welke wel aangemerkt worden als “ambachtelijk”?
De meningen zijn verdeeld. Enerzijds beweren sommigen dat, aangezien de meeste street art kunstenaars geen formele opleiding in kunst of design hebben genoten, hun werk niet als echt “ambacht” mag worden beschouwd. Dit omdat het hetzelfde niveau van technische vaardigheid mist als andere vormen van beeldende kunst. Mijn vraag is is dat wel echt zo? Weten we wel genoeg van wat er nodig is om een hoogwaardig street art kunstwerk af te leveren?
En hoe zit het met de eigen unieke vaardigheden die ze zelf ontwikkeld hebben? Maakt dat alleen niet dat deze kunstvorm het meer dan waard is al ambacht te gaan zien? Veel kunstenaars besteden jaren aan het perfectioneren van hun technieken voordat ze in staat zijn om grootschalige werken te maken met ingewikkelde details en levendige kleuren. Naast technische vaardigheid putten veel kunstenaars ook inspiratie uit actuele gebeurtenissen of sociale bewegingen om hun werk nog meer betekenis te geven.
Voordelen van het aanbrengen van een "ambachtelijk" label op het werk van street art en graffiti kunstenaars.
Het toepassen van de term “ambachtelijk” op het werk van graffiti- en street art kunstenaars heeft ook zakelijk gezien voordelen. Ten eerste kan het nieuwe wegen openen voor de marketing van dit soort werken, omdat bedrijven vaak op zoek zijn naar manieren om een persoonlijk tintje of een verrassingselement toe te voegen aan hun producten of diensten. Een muurschildering door een getalenteerde kunstenaar kan een geweldige manier zijn om dit doel te bereiken en tegelijkertijd deze stroming te steunen. Bovendien kan het bestempelen van deze werken als “ambachtelijk” helpen om de aandacht te vestigen op de kwaliteit van het vakmanschap waarmee ze worden gemaakt, wat ertoe kan leiden dat meer mensen dit soort werk gaan waarderen.
De waarde van het labelen van graffiti kunst en street art als "ambacht"
Wanneer iets als “ambachtelijk” wordt bestempeld, impliceert dit dat het met vaardigheid en precisie is gemaakt. Dit label geeft het het respect en de erkenning die het verdient, zodat we de schoonheid ervan op haar eigen voorwaarden kunnen beoordelen. Het geeft ons ook een beter inzicht in het creatieve proces achter elk kunstwerk, wat ons kan helpen de tijd en moeite te waarderen die in het creëren van deze werken gaat zitten.
De voordelen voor marketeers
Door graffitikunst te erkennen als “ambachtelijk” kunnen marketeers de mogelijkheden ervan benutten om een nieuw publiek te bereiken. Graffiti biedt merken de kans om een jonger publiek op een authentieke manier te bereiken – door kunstwerken op straatniveau te gebruiken om verhalen over hun merk of product te vertellen. Dit soort visuele verhalen helpt merken zich te onderscheiden van de concurrentie en brengt hen in contact met consumenten die anders misschien niet aan hun boodschap zouden worden blootgesteld.
Het valt niet te ontkennen deze vorm van kunst een immense hoeveelheid creativiteit en vaardigheid vereisen – om nog maar te zwijgen van hard werk en toewijding – waardoor deze kunstenaars alle recht hebben om erkend te worden naast andere ambachten zoals beeldhouwen of pottenbakken. Het label “ambacht” toepassen op graffitikunst is op vele manieren voordelig: het erkent de vaardigheid die komt kijken bij het maken van deze werken; het geeft inzicht in het creatieve proces; en het opent mogelijkheden voor marketeers die op innovatieve manieren een nieuw publiek willen bereiken.
Met meer begrip en waardering voor deze unieke, nog altijd evoluerende kunstvorm, komen er meer kansen voor samenwerking tussen creatieven en bedrijven – wat uiteindelijk iedereen ten goede komt!
Meer lezen over graffiti en street art. Check ook deze blogs>